چطور حرفه ای مخالفت نموده و نه بگوییم؟
به گزارش زمین جهانی، آیا تا به حال در موقعیتی قرار گرفته اید که بخواهید به چیزی نه بگویید اما نتوانید آن را انجام دهید؟ آیا تا به حال برای شما رخ داده که در محل کار خودتان از یاری کردن به یک همکار خودداری کنید، ولی به شما برچسب کار کردن با او سخت است و یا امکان کار تیمی با او نیست را به شما بزنند؟ آیا تا به حال برای اجتناب کردن از انجام کاری که برای انجام آن علاقه ای ندارید، مجبور به دروغ شدن شده اید؟ اگر پاسخ شما به بعضی از این سؤالات مثبت است، احتمالاً مهارت نه گفتن حرفه ای شما ضعیف است و احتیاج به تقویت آن داشته باشید. از سوی دیگر، شاید شرایط و موقعیت های فوق برای شما چندان مهم و حائز اهمیت به نظر نرسند. اما به هرحال هرگز نباید اهمیت نه گفتن را دست کم بگیرید. گاهی اوقات ضروری است نه گفتن مؤدبانه را برای مخالفت با یک دوست یاد بگیریم، گاهی اوقات هم باید نه گفتن حرفه ای را برای استفاده در محیط های کاری و اداری بیاموزیم. بر همین اساس، ما باید پیامدهای نه گفتن در محل کار را نیز به خوبی بشناسیم.
در مجموع، ما باید بدانیم که نه گفتن حرفه ای را به چه شکل بیان کنیم و اینکه چگونه از زمان، باورها و اهداف بلندمدت خودمان محافظت کنیم و در عین حال به طرف مقابل نیز توهین نکنیم. در این مقاله به آنالیز تمام جوانب این موضوع می پردازیم و یاد می گیریم که چطور این کار را انجام دهیم.
چرا نه گفتن در محل کار خیلی مهم است؟
قبل از اینکه به صورت عمیق تری به این موضوع بپردازیم، فکر می کنیم خیلی مهم است که اهمیت نه گفتن حرفه ای در یک محیط کاری و حرفه ای را درک کنیم.
البته وقتی این را می گوییم، منظور ما رد پیشنهادها بدون در نظر گرفتن آن ها و یا عدم ارائه یاری به افرادی که واقعاً به آن احتیاج دارند نیست. منظور ما موقعیت هایی است که در آن ها باید:
- از زمان خود در برابر دیگران محافظت کنید.
- شجاعت این را پیدا کنید که علی رغم نفوذ دیگران، به تصمیمات خود وفادار بمانید.
- آگاهانه تصمیم بگیرید که ارزش ها و باورهای خود را در اولویت قرار دهید.
ایجاد روابط معنی دار در محل کار، ایجاد اعتماد و حفظ ارتباطات محترمانه در محل کار تنها در صورتی امکان پذیر است که همه به مقدار کافی توجه نمایند تا به مرزها و خواسته های دیگران احترام بگذارند. موافقید؟
به همین دلیل خیلی مهم است که نه گفتن حرفه ای به رئیس، همکار، کارمند و یا مشتری خود را بیاموزید. این نه گفتن نه تنها به روابط شما آسیبی نمی زند، بلکه می تواند ارتباط و همکاری شما را حتی بهتر کند.
بنابراین، بیایید ببینیم چطور می توانیم این کار را انجام دهیم.
چرا مهم است که به رئیس خود نه بگویید؟
تحقیقات نشان داده است که کارمندانی که عاشق شغل خود هستند، خیلی کمتر در معرض فرسودگی شغلی قرار می گیرند.
علاوه بر این، کارفرمایان معمولاً خیلی راحت می توانند متوجه شور و اشتیاق کارکنان خود شده و ممکن است به راحتی از مشارکت و انگیزه آن ها سوءاستفاده نمایند.
در چنین شرایطی، اگر دوست دارید برای بلندمدت در شرکت موردعلاقه خودتان کار کنید و این مجموعه برای شما عزیز است، خیلی مهم است که یاد بگیرید گاهی اوقات با رئیس خود مخالفت کنید؛ به همین دلیل، باید مهارت نه گفتن حرفه ای را بیاموزید. کارمندان ممکن است در شرایط مختلفی احتیاج به مخالفت با رئیس های خودشان داشته باشند:
- وقت کافی ندارید: زمانی که غرق کار، خسته و فرسوده هستید، ولی کار بیشتری از شما می خواهند. در چنین شرایطی، شما طبعاً فرصت انجام کار بیشتری ندارید و قبول مسئولیت های بیشتر باعث افزایش احتمال اشتباهات شما خواهد شد.
- کار برای شما خیلی سطحی و یا خیلی سخت است: انجام کاری که با مهارت ها و دانش شما همسو نیست می تواند به روحیه و اعتبار شما آسیب بزند. این آسیب حتی می تواند متوجه کل سازمان نیز باشد. تصور کنید کار خیلی سختی و پیچیده ای را به شما بسپارند و خودتان هم می دانید که اطلاعات کافی برای انجام آن را ندارید. نتیجه کار احتمالاً بی کیفیت خواهد بود و این موضوع گریبان گیر کل سازمان خواهد شد.
- کار موردنظر غیرقانونی است: قبول کردن و مشارکت در فعالیت های غیرقانونی، تنها به این علت که رئیس شما از شما درخواست نموده است، کاری عاقلانه و هوشمندانه نیست. اگر مسئله ای پیش بیاید، به احتمال زیاد متوجه خود شما هم خواهد شد. بنابراین، لازم است که نه گفتن حرفه ای را بیاموزید و در چنین شرایطی با مدیر خود مخالفت کنید.
- این وظیفه بر خلاف باورها و ارزش های شماست: انجام کارهایی که در غیر این صورت به آنها برچسب غیراخلاقی یا نامناسب می زنید فقط به خاطر جلب رضایت رئیستان می تواند بر روابط شما تأثیر بگذارد. در این شرایط هم لازم است مخالفت کنید و از توانایی نه گفتن خود بهره ببرید.
مخالفت کردن و رد کردن درخواست های مدیر و رئیس ها ممکن است سخت ترین و ترسناک ترین کاری باشد که در کل دوران حرفه ای خود انجام می دهید. اگر خیلی به این سازمان تعلق خاطر داشته باشید، این کار خیلی سختتر از قبل نیز خواهد بود.
اما هنگامی که اولویت های خود را معین کنید، متوجه خواهید شد که گفتن بله به هر چیزی که مدیر یا سرپرست تیم شما می پرسد، در درازمدت برای هیچ کدام شما خوب نیست.
چرا مهم است که به همکار خود نه بگویید؟
یاری کردن به یک همکار و یا هم تیمی تنها زمانی کار خوبی است که به وظایف شما آسیب نرساند و اینکه هر دو طرف رابطه با این یاری موافق باشند.
اگر بخواهید با درخواست یاری همکار خود مخالفت کنید، ممکن است احساس خوبی نداشته باشید. از سوی دیگر، اگر علی رغم میل باطنی آن را قبول کنید، ممکن است بعداً احساس پشیمانی داشته باشید.
درحالی که وجود یک بازیکن تیمی، یعنی فردی که به سایر افراد یاری می نماید و مراقب کارهای آن ها است در هر تیمی لازم است، ولی باید بدانید که گاهی اوقات هم باید با بعضی درخواست ها مخالفت کنید و برای انجام این کار لازم است مهارت نه گفتن حرفه ای را بلد باشید.
نه گفتن و مخالفت کردن با درخواست همکارها در شرایط زیر می تواند بی عیب و اشکال باشد:
- وقت کافی ندارید: رد درخواست و نه گفتن به همکار در شرایطی که زمان کافی برای انجام کارها ندارد خیلی بهتر از قبول کردن آن کار و انجام بی کیفیت و اشتباه آن است. انجام اشتباه کار می تواند عواقب بیشتری برای شما به همراه داشته باشد.
- شما نمی دانید که چطور این کار را انجام دهید: انجام کاری که خارج از مهارت ها و تخصص شما است، تنها به این علت که همکارتان از شما درخواست نموده، می تواند به اعتبار و معروفیت حرفه ای شما آسیب بزند. در چنین شرایطی، شما در سرانجام ممکن است از همکار خود ناراحت و یا عصبانی شوید که باعث آسیب تماشا اعتبار شما شد.
- شما علاقه ای برای انجام آن کار ندارید: بهتر است پیشنهاد یک دوست و یا همکار را محترمانه رد کنید تا اینکه خودتان را مجبور به انجام کاری زشت، اشتباه، ناپسند و یا هر کاری کنید که علاقه ای برای انجام آن ندارید.
یادگیری نحوه نه گفتن حرفه ای بدون توهین کردن به اعضای تیم به شما یاری می نماید تا حد و مرزهایی را مشخص کنید و از روابط محل کار خود در درازمدت محافظت کنید.
چرا مهم است که به کارمند خود نه بگویید؟
اگر نقش مدیریتی در یک سازمان دارید، خیلی مهم است که از آن ها حمایت نموده و آن ها را تشویق کنید تا ایده های خود را به اشتراک بگذارند. اما بعضی حد و مرزها نیز در این میان وجود دارد که به خوبی باید ترسیم شوند. اگر هدف شما ایجاد یک محیط کاری مثبت است، باید توانایی و مهارت نه گفتن مبتنی بر استدلال را تبدیل به امری عادی کنید.
اینکه برای تصمیم گیری در خصوص موارد مختلف به همه حق اظهار نظر بدهید خیلی موضوع مطلوب و خوبی است. اما حفظ اهداف بلندمدت خود همواره باید به عنوان اولویت اصلی شما باشد.
در موارد و شرایط زیر باید نه گفتن به کارمندان خود را در اولویت قرار دهید:
- کارمند فاقد صلاحیت برای انجام وظیفه است: به عنوان یک مدیر، این وظیفه شما است که افراد مناسبی را برای انجام کارها انتخاب کنید. انتخاب درست افراد باعث می گردد کارها بهتر اجرا شده و بهره وری افزایش پیدا می نماید. استفاده از افراد کم صلاحیت برای انجام کارها می تواند نتایج منفی به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، استفاده از افراد متخصص برای انجام کارهای پیچیده نیز معایب خاصی به همراه دارد.
- حفاظت از اهداف بلندمدت سازمان: اجازه دادن به همه برای به اشتراک گذاشتن ایده هایشان اشکالی ندارد، اما همواره باید اهداف بلندمدت شرکت خود را در هنگام تصمیم گیری در خصوص رد کردن آن در فکر داشته باشید.
- کارمند درخواستی غیرمنطقی/غیرقانونی دارد: باید از پذیرش انجام کاری که بر خلاف باورهای شما یا کاری غیرقانونی است اجتناب کنید - این کار هم از اعتبار شما و هم از اعتبار سازمان شما محافظت می نماید.
- این تصمیم شما را رئیس بهتری می نماید: اگر می دانید که مخالفت کردن و نه گفتن شما در واقع به سود و مصلحت کارمند خواهد بود، باید او را به صورت مؤدبانه و بدون ایجاد احساس بی کفایتی از انجام آن کار منصرف کنید.
به عنوان یک رهبر قوی، زمان زیادی را صرف نه گفتن به کارمندان خود خواهید کرد و موقعیت های زیادی وجود دارند که باید با آن ها مخالفت کنید. اگر یاد بگیرید که این کار را باظرافت و با دقت انجام دهید، کمترین اصطکاک میان شما و کارمندان تان به وجود خواهد آمد و بیشترین کارایی را خواهید داشت.
چرا مهم است که به مشتریان خود نه بگویید؟
شاید پیچیده ترین و سخت ترین نه، زمانی باشد که باید آن را به مشتریان خود بگویید.
از آنجایی که سود و تأمین مالی شما از جانب روابط با مشتریان تأمین می گردد، طبعاً هیچ کس دلش نمی خواهد با مشتریان خود مخالفت نموده و این رابطه سودآور را تخریب کنید.
با این حال، شما می توانید این کار را بکنید و در واقع حتماً باید این کار را انجام داده و با مشتریان خود مخالفت کنید. این مخالفت گاهی اوقات ممکن است به معنای رد درخواست و یا پیشنهاد آن ها باشد.
در شرایط زیر شما بهتر است با مشتریان خود مخالفت کنید و نه بگویید:
- وقتی نمی دانید کاری را که از شما می خواهد را چطور انجام دهید: گاهی اوقات بهتر است بپذیرید که نمی دانید چطور کاری را انجام دهید. این کار خیلی بهتر از این است که سفارش و یا درخواست مشتری را قبول کنید، ولی توانایی انجام صحیح و با کیفیت آن را داشته باشید.
- اگر مسئله پول است: اگر چیزی که مشتری از شما می خواهد فراتر از بودجه شما باشد، طبعاً باید با آن مخالفت کنید. ارائه تخفیف های غیرمنطقی جزو همین دست محسوب می گردد. ورشکستگی شرکت فقط به این علت که می خواهید مشتری را راضی نگه دارید، حرکت عاقلانه ای نیست. موافقید؟
- وقتی با سایر مشتریان شما تداخل دارد: خیلی اوقات شما ممکن است مشتریان مختلف و زیادی داشته باشید، ولی خواسته ها و درخواست های آن ها با یکدیگر تناقض داشته باشد. بنابراین، در چنین شرایطی، باید با یکی از مشتریان مخالفت نموده و نه بگویید تا بتوانید باقی مشتریان را به خوبی حفظ کنید.
- اگر از شما می خواهند کاری غیرقانونی انجام دهید: درگیر شدن در فعالیت های ممنوعه یا مجرمانه برای جلب رضایت مشتری تصمیمی کاملاً اشتباه است. در صورت گرفتار شدن، می تواند نابودی هر دوی شما را به همراه داشته باشد.
- بیش از حد درگیر و پرمشغله هستید: در بعضی مشاغل، به خصوص مشاغل خدماتی، ظرفیت ارائه خدمات محدود است. بنابراین، در خیلی از مواقع ناچار به مخالفت کردن و نه گفتن هستید. به عنوان مثال، شما یک سالن آرایشگاه دارید و تمام روز شما رزرو شده است. در چنین شرایطی، اگر یک مشتری تازه درخواست نوبت از شما کند، طبعاً باید نه بگویید. موافقت کردن و فشرده کردن نوبت ها باعث کاهش کیفیت خدمات شما، جابجا شدن نوبت ها و افزایش نارضایتی آن ها خواهد شد.
همان طور که گفته شد، مشتریان شما منابع عایدیی و مالی شما هستند. ولی رسیدن به این ثبات و عایدی هرگز نباید به معنای برآورده کردن خواسته های غیرمنطقی و تأثیرگذاری منفی بر کسب وکار شما باشد. اگر چنین تصوری دارید، بهتر است رویکرد خود را در خصوص ارتباط با مشتری ها سریع تر تغییر دهید.
8 راه چاره برای نه گفتن حرفهای و مؤدبانه در محل کار
با یاری این 8 راه چاره شما می توانید به مقدار قابل توجهی از بله گفتن در محل کار بکاهید و برای ایجاد رفتار متعادل تر کوشش کنید.
1. محیط و شرایط را آنالیز کنید
محققان بر این باور هستند که نه گفتن برای پیشرفت شغلی و ایجاد روابط شغلی مستحکم و قدرتمند لازم است. آن ها استدلال می نمایند که یک پاسخ کوتاه و بی فکر می تواند روابط شغلی را خراب کند و عواقب مختلفی به همراه داشته باشد.
آن ها بعلاوه توصیه می نمایند که قبل از ارائه پاسخ نهایی، شرایط را در مقیاسی بزرگ تر مورد آنالیز و ارزیابی قرار دهید. بعضی از استراتژی هایی که کارشناسان به ما توصیه می نمایند عبارت اند از:
- تصمیم گیری و درک در خصوص اینکه آیا این درخواست یا فرصت با باورهای شما همسو است یا خیر. آیا این موقعیت با اهداف بلندمدت شما مطابقت دارد؟
- توجه به ارتباطات غیرکلامی
- تصدیق درخواست، اطلاعات یا فرصت
- شناسایی هرگونه مشکلاتی که انتظار دارید با نه گفتن رخ دهند (تهدیدها)
- قبل از نه گفتن و مخالف کردن، در پی حمایت و یا مشاوره از همسالان خود باشید.
- ارائه یک جایگزین منطقی و مناسب
2. صریح و روراست باشید
اگر مجبورید یا اینکه می خواهید مخالفت نموده و نه بگویید، آن را واضح و شفاف بیان کنید. این کار برای رد کردن هر پیشنهادی لازم است. چرا؟
چرا که نباید طرف مقابل را منتظر و بلاتکلیف نگه دارید. حتی اگر یک درخواست را باید به وسیله ایمیل و یا پیغام کوتاه آنالیز نموده و با آن مخالفت کنید، این کار را تاحدامکان مؤدبانه و واضح انجام دهید. ولی این نکته خیلی مهم را نباید فراموش کنید: مرز باریکی بین رک بودن و بی ادبی وجود دارد!
3. خیلی خلاصه علتتان را شرح دهید
اگر می خواهید بی ادب و بی ملاحظه به نظر نرسید، کمی در خصوص علت تصمیمات و انتخاب خود شرح دهید. صادق بودن در خصوص علت واقعی نه گفتن شما در خیلی از مواقع می تواند در تمام روابط شما تأثیرگذار باشد.
حتی اگر طرف مقابل از جواب شما ناراحت گردد و آن را دوست نداشته باشد، ارائه یک شرح منطقی و صادقانه برای این تصمیم به آن ها یاری می نماید که کدورتی شکل نگیرد و تصمیم شما را بیشتر درک نمایند. با این حال، در این شرایط از 2 چیز حتماً باید اجتناب کنید: شرح بیش از حد و دروغ های مصلحتی! هر دو این ها می توانند شما را به دردسر بیندازند.
4. مهربانی و احترام را در ارتباطات خود حفظ کنید
بر اساس مطالعات، بیش از 90 درصد از مدیران عامل، منابع انسانی و کارمندان از سال 2017 هر ساله بر اهمیت همدلی در محل کار تأکید نموده اند.
این اطلاعات به تنهایی کافی است تا متوجه شوید چقدر مهم است که ارتباطات محل کار خود را محترمانه نگه دارید و با کسانی که هر روز با آنها کار می کنید مهربان باشید.
محل کار همدلانه بر پایه اعتماد و درک پایدار است. هنگامی که بتوانید چنین محیطی را ایجاد کنید، نه گفتن و مخالفت کردن با کارهایی که نمی توانید یا نمی خواهید انجام دهید، به عنوان یک عمل توهین آمیز تلقی نمی گردد و کسی را ناراحت نمی نماید، بلکه این مخالفت ناشی از بلوغ فکری شما خواهد بود.
5. به تصمیم خود اطمینان داشته باشید
اگر تصمیم گرفتید به یک پیشنهاد یا درخواست نه بگویید، باید موضع خود را حفظ کنید. اگر به خود اجازه دهید که تحت تأثیر دیگران قرار گرفته و حرفتان را عوض کنید، ممکن است ناامن، سازگار و غیرقابل اعتماد به نظر برسید.
اگر مجبور شوید درخواست رئیس یا همکار موردعلاقه خود را رد کنید، شرایط حتی سخت تر خواهد بود. اما باید به خود یادآوری کنید که گفتن نه به آن ها به معنا بی احترامی و بی توجهی نیست. بلکه به این معنی است که:
- این کار در اولویت های شما جای ندارد.
- نمی خواهید وقتتان را صرف آن کنید.
- شما محدودیت های خود را می شناسید.
- فکر می کنید مخالفت کردن و نه گفتن شما به نفع طرف مقابل است.
6. یک جایگزین ارائه کنید
آیا می دانید در مغز کسی که به او نه می گویید چه اتفاقی می افتد؟
دانشمندان علوم اعصاب بر این باور هستند که مغز انسان در برابر حرف نه خیلی محکم و شدیدتر از بله واکنش نشان می دهد. به صورت کل، مغز ما به محرک های منفی خیلی بیشتر واکنش نشان می دهد.
بیان ساده، وقتی به رئیس، کارمند، همکار و یا مشتری خود نه می گویید، مغز آن ها به صورت اتوماتیک آن را به عنوان یک رویداد منفی تفسیر می نماید. در چنین شرایطی، ارائه یک جایگزین می تواند به شما یاری کند که این مخالفت خیلی لطیف تر و کم استرس زاتر و دردناک تر باشد.
7. یاد بگیرید مرزهایی را مشخص کنید
یکی دیگر از موارد ضروری که هنگام نه گفتن باید در نظر گرفت، مرزها هستند. وجود حد و مرزهای ضعیف در محل کار، چرخه معیوبی را تغذیه می نماید که بیرون آمدن از آن بسیار سخت است. بر اساس این چرخه معیوب، -> انتظارات افزایش پیدا می نمایند -> افراد به حریم شما تجاوز می نمایند -> شما احتیاجهای خود را قربانی می کنید.
برای یاری به درک اینکه چرا باید در محل کار و زندگی مرزهای معینی داشته باشید، بیایید نگاهی بیندازیم که مرزهای ضعیف با شما چه می نمایند. حد و مرزهای ضعیف باعث می شوند:
- بیشتر بر اساس انتظارات و احتیاجهای دیگران قدم بردارید.
- انتظارات و احتیاجهای خود را قربانی کنید
- کنترل زمان، کار و دستاوردهای خود را از دست بدهید
- توقعات دیگران را از خودتان افزایش دهید.
8. به اولویت های خود پایبند باشید
در موقعیت هایی که تصمیم می گیرید بله یا نه بگویید، مهم است که به اولویت های خود پایبند باشید.
منبع: pumble
منبع: دیجیکالا مگ